Τα πάντα για το Ράφτινγκ

Επιμέλεια: Ανδρέας Καλογερόπουλος

To rafting άρχισε να ασκείται συστηματικά στην Ελλάδα περίπου στις αρχές της δεκαετίας του ’90, την ίδια εποχή που διαδίδονται τα περισσότερα αθλήματα περιπέτειας και δράσης στη χώρα μας. Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι οι πρώτοι rafters στην Ελλάδα ήταν εργαζόμενοι  της ΔΕΗ που προσπαθώντας να προσεγγίσουν και να επιδιορθώσουν βλάβες σε δυσπρόσιτα σημεία, κατέβαιναν με φουσκωτές βάρκες τα ποτάμια της Ευρυτανίας και των άλλων περιοχών.

Ο όρος rafting προέρχεται από αγγλική λέξη raft (=σχεδία) και σημαίνει την κατάβαση ποταμού με φουσκωτή βάρκα και κουπιά. Το ρεύμα του ποταμού είναι αυτό που καθορίζει την πορεία, ενώ τα κουπιά χρησιμοποιούνται για την αποφυγή των εμποδίων και για κάθε περίπτωση ανάγκης.

Ο αριθμός των επιβατών καθορίζεται από το μέγεθος της βάρκας, αλλά συνήθως στις οργανωμένες εκδρομές οι βάρκες φιλοξενούν 6-10 άτομα και τον οδηγό. Το rafting είναι ένα άθλημα που συνδυάζει τη δράση και την επαφή με τη φύση, αλλά κυρίως είναι ένα ομαδικό άθλημα που απαιτεί συνεργασία και κοινωνικότητα.

Οι πρώτοι ποταμοί που φιλοξένησαν το σπορ του ράφτινγκ στη χώρα μας ήταν ο Τρικεριώτης και ο Ταυρωπός (Μέγδοβας) στην Ευρυτανία, ο Βοϊδομάτης και ο Αώος στην Κόνιτσα και ο Εύηνος στην ορεινή Ναυπακτία. Αργότερα προστέθηκαν ο Βενέτικος, ο Μυλεοπόταμος, ο Αλιάκμονας στα Γρεβενά, ο Ασπροπόταμος στα Μετέωρα, ο Αχελώος στην Ευρυτανία, ο Άραχθος και ο Καλαρύτικος στα Τζουμέρκα, ο Λούσιος, ο Αλφειός και ο Λάδωνας στην Πελοπόννησο, ο Αγγίτης στη Δράμα και ο Πηνειός στον Κίσσαβο.
 ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΡΑΦΤΙΝΓΚ
Οι φουσκωτές βάρκες που χρησιμοποιούμε στο rafting είναι διάφορων μεγεθών. Οι μεγαλύτερες βάρκες αν και προσφέρουν περισσότερο χώρο και άνεση είναι βαρύτερες και πιο δύσκολες στο χειρισμό. Οι βάρκες που χρησιμοποιούνται σε οργανωμένες δραστηριότητες συνήθως χωρούν 6-10 άτομα και τον οδηγό.  Κάθε βάρκα έχει μια βαλβίδα ασφαλείας η οποία χρησιμοποιείται για να τη φουσκώνουμε ή να την ξεφουσκώνουμε αν χρειαστεί. Στον εξοπλισμό περιλαμβάνονται επίσης τα κουπιά (ένα για κάθε άτομο), καθώς και κράνη και σωσίβια για όλους, που παρέχονται συνήθως από τους διοργανωτές εκδρομών ράφτινγκ.
 Τι φοράμε;
Αν είναι αρκετά ζεστός, μαγιό (ή σορτς, ακόμα και αθλητική φόρμα) και αθλητικό μπλουζάκι. Επειδή σίγουρα θα έλθετε σε επαφή με το νερό, καλό είναι να έχετε μαζί σας επιπλέον κάλτσες, καθώς και πετσέτα για στέγνωμα. Ο επιπλέον ρουχισμός πρέπει να μεταφέρεται σε πλαστικές σακούλες ή αδιάβροχους σάκους. Από εκεί και πέρα, όσο πιο κρύος είναι ο καιρός ανάλογα θα πρέπει να είναι και τα ρούχα. Για να είστε προετοιμασμένοι για κάθε ενδεχόμενο πάντα να έχετε μαζί σας ένα αντιανεμικό. Στο εμπόριο μπορείτε να βρείτε και ειδικές ολόσωμες στολές για καλύτερη προστασία και στεγανότητα. Όσον αφορά τα παπούτσια προτιμότερα είναι τα κλειστά παπούτσια θαλάσσης ή ένα ζευγάρι αθλητικά. Απαραίτητα είναι επίσης, το κράνος και το σωσίβιο, αυτά όμως τα παρέχουν οι διοργανωτές της εκδρομής.
Πως μπορώ να κάνω ράφτινγκ
Στην Ελλάδα υπάρχουν πολλά γραφεία οργάνωσης υπαίθριων δραστηριοτήτων που προσφέρουν προγράμματα ράφτινγκ . Τα πρακτορεία αυτά διαθέτουν εκπαιδευμένο προσωπικό μειώνοντας στο ελάχιστο τον κίνδυνο ατυχήματος.
 Πόσο στοιχίζουν; 
Τα προγράμματα ξεκινούν από €30 – €35 κατά άτομο και μπορεί να φτάσουν μέχρι €120 ανάλογα με τις ημέρες, το βαθμό δυσκολίας και άλλες υπηρεσίες (μετακινήσεις, διανυκτέρευση, φαγητό κ.ά.)
 Πως καθόμαστε
Ο οδηγός είναι υπεύθυνος να υποδείξει στους επιβάτες στη σωστή θέση μοιράζοντας το βάρος.
Ιδιαίτερα θα πρέπει προσέχουμε:  

• Να καθόμαστε με τρόπο που δεν μας εμποδίζει να κωπηλατούμε.
• Να μην κάνουμε απότομες μετακινήσεις και αλλαγές θέσεων.

 

Ακούμε τον αρχηγό

Για να λειτουργήσουν όλα ομαλά σε μια διαδρομή χρειάζεται συντονισμός της ομάδας και γι' αυτό μόνο ο υπεύθυνος πρέπει να δίνει εντολές ώστε να αποφεύγεται η σύγχυση. Ο οδηγός εξηγεί τι πρέπει να γίνεται πριν ξεκινήσει η εκδρομή και φροντίζει ώστε όλα να πάνε καλά.

 Εκπαίδευση

Οι εταιρείες που διοργανώνουν εκδρομές rafting αναλαμβάνουν και την εκπαίδευση. Για τις εύκολες διαδρομές συνήθως γίνεται μια σύντομη εκπαίδευση-ενημέρωση από τον υπεύθυνο που αφορά τα βασικά για μια ασφαλή κατάβαση. Για τις δύσκολες διαδρομές ασφαλώς απαιτείται εμπειρία και ειδική εκπαίδευση.

Επίσης αν κάποιος ενδιαφέρεται να ασχοληθεί πιο συστηματικά με το ράφτινγκ και ενδιαφέρεται για δυσκολότερες έως και extreme διαδρομές ή θέλει να ασχοληθεί επαγγελματικά με το ράφτινγκ σαν οδηγός, μπορεί να παρακολουθήσει μια από τις σχολές που διοργανώνουν οι εταιρείες εναλλακτικού τουρισμού. Οι σχολές αυτές διαρκούν 5-6 μέρες και περιλαμβάνουν μια ακολουθία πρακτικής και θεωρητικής κατάρτισης. Το κόστος κυμαίνεται ανάλογα με τη σχολή και ξεκινά περίπου από τα 300€. Στην τιμή αυτή περιλαμβάνεται εκτός από την εκπαίδευση και ο βασικός εξοπλισμός (βάρκα, κράνη, σωσίβια, κουπιά). Ασφαλώς κάθε εταιρεία έχει τη δική της πρόταση, επομένως όποιος ενδιαφέρεται θα πρέπει να απευθυνθεί στους επαγγελματίες του είδους οι οποίοι θα τον ενημερώσουν με κάθε λεπτομέρεια.
 Ποιοι μπορούν να κάνουν
Αυτό είναι ανάλογο με το βαθμό δυσκολίας του ποταμού. Σε ποτάμια με βαθμό δυσκολίας 2 έως 3, σχεδόν όλοι από 10 χρονών και πάνω θεωρούνται ικανοί. Το ράφτινγκ δεν απαιτεί ιδιαίτερη φυσική κατάσταση. Υποχρεωτική είναι όμως η γνώση κολύμβησης για όλους. Σε ποτάμια με βαθμό δυσκολίας από 3 και πάνω χρειάζεται ανάλογη εμπειρία και καλύτερη φυσική κατάσταση.
 Πότε γίνεται;
Αφού το σπορ γίνεται σε ποτάμια, είναι απαραίτητο να είναι ικανοποιητικά ψηλή η στάθμη του νερού. Ανάλογα με την περιοχή, η περίοδος αρχίζει τον Οκτώβριο και μπορεί να διαρκέσει έως και μέσα στο καλοκαίρι. Σημαντικό ρόλο παίζουν πάντα και οι ιδιαίτερες τοπικές καιρικές συνθήκες.
Πως φτάνω στο ποτάμι;
Συνήθως με δικό σας μεταφορικό μέσον, χωρίς να αποκλείεται η μεταφορά από το διοργανωτή-φορέα. Μια τακτική που χρησιμοποιείται ευρέως είναι να πηγαίνουν οι εκδρομείς με δικό τους μέσον στο σημείο του ποταμού που τελειώνει η διαδρομή rafting και να αφήνουν εκεί τα αυτοκίνητά τους. Από εκεί μεταφέρονται με κάποιο λεωφορείο στο σημείο εκκίνησης της διαδρομής, όπου περιμένουν και οι βάρκες.
 Πόσο διαρκεί μια διαδρομή;
Η διάρκεια διαφέρει ανάλογα με την απόσταση, τη μορφολογία, το βαθμό δυσκολίας του ποταμού και τις καιρικές συνθήκες. Μπορεί να είναι σύντομη (1 ώρα) ή να διαρκέσει από 2 έως 6-7 ώρες. Πολλές φορές η απόλαυση που χαρίζει το ποτάμι είναι τόσο έντονη που είναι συνηθισμένο το φαινόμενο να τραβιέται η βάρκα στην ξηρά και να μεταφέρεται με τα πόδια αρκετή απόσταση προκειμένου να ξαναβιώσει το πλήρωμα την ευχάριστη εμπειρία, γεγονός που μπορεί να επιμηκύνει το συνολικό χρόνο της εκδρομής.
 Βαθμοί δυσκολίας ποταμού
Τα ποτάμια (ή τα τμήματά τους) στα οποία μπορεί κάποιος να κάνει rafting κατατάσσονται ανάλογα με το βαθμό δυσκολίας τους. Έχει επικρατήσει διεθνώς ένα κοινό σύστημα αξιολόγησης και κατάταξης με βαθμούς από το 1 έως το 6.

ΒΑΘΜΟΣ ΔΥΣΚΟΛΙΑΣ	ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ	ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΤΗΤΑ
(1) Εύκολο	Το νερό κινείται γρήγορα με μικρές αναταράξεις και κύματα. Λίγα εμφανή εμπόδια που αποφεύγονται εύκολα με λίγη εκπαίδευση.	Ελάχιστος κίνδυνος για τους κολυμβητές. Μπορεί να τα καταφέρει κανείς και μόνος του.
2)Για αρχάριους	Απλές δίνες με φανερά περάσματα.Μπορεί να χρειαστεί να γίνουν κάποιες μανούβρες, αλλά τα βράχια και τα κύματα αποφεύγονται εύκολα.	Σπάνια παρατηρείται τραυματισμός σε κολυμβητές και σπάνια θα χρειαστεί να καταφύγει κανείς σε βοήθεια από άλλους.
(3) Μέτριας δυσκολίας	Δίνες με μέτρια και ευμετάβλητα κύματα που μπορούν να τουμπάρουν ένα ανοιχτό κανό. Η αποφυγή τουςδύσκολη. Απαιτούνται: περίπλοκες μανούβρες σε γρήγορα ρεύματα, καλός έλεγχος της βάρκας σε στενά περάσματα. Χρειάζεται συνεχής παρατήρηση.	Οι τραυματισμοί είναι σπάνιοι.
(4)Για προχωρημένους	Μεγάλες, δυνατές αλλά προβλέψιμες δίνες απαιτούν ακριβείς χειρισμούς σε ταραγμένα νερά. Επικίνδυνα σημεία: μικρές πτώσεις,ρουφήχτρες κ.ά. υπάρχουν ανάλογα με το ποτάμι.Απαιτείται γνώση ειδικών χειρισμών της βάρκας.	Αρκετές πιθανότητες τραυματισμού για τους κολυμβητές. Σε περίπτωση διάσωσης, απαιτούνται εξειδικευμένα άτομα.
(5) Για έμπειρους	Μεγάλες παρατεταμένες ή πολύ δυνατές δίνες με εμπόδια που ενδέχεται να βάλουν τον κωπηλάτη σε κίνδυνο.Απότομες πτώσεις από μικρό ύψος, δύσκολες, περίπλοκες διαδρομές και εμπόδια που είναι αδύνατον να αποφευχθούν. Μεγάλες παρατεταμένες δίνες μπορεί να καταπονήσουν άτομα χωρίς πολύ καλή φυσική κατάσταση. Απαιτείται συνεχής παρατήρηση μπροστά, που μπορεί να είναι δύσκολη.	Η κολύμβηση είναι επικίνδυνη και η διάσωση δύσκολη ακόμα και για έμπειρους rafter. Απαιτούνται ειδικός εξοπλισμός, καλή εκπαίδευση και εμπειρία σε διαδικασίες διάσωσης.
(6) Για εξαιρετικά     έμπειρους	Συχνά αυτές οι διαδρομές είναι απρόβλεπτες και εξαντλούν τα όρια επικινδυνότητας με τη δυσκολία και τα εμπόδιά τους.	Τα λάθη εδώ μπορεί να αποβούν μοιραία, καθώς η διάσωση ίσως να είναι αδύνατη. Μόνο για ομάδες πολύ έμπειρων, έπειτα από έλεγχο και με όλες τις προφυλάξεις

 Ποτάμια και βαθμοί δυσκολίσς Rafting

• ΠΕΡΙΟΧΗ - ΠΟΤΑΜΟΣ - ΒΑΘΜΟΣ ΔΥΣΚΟΛΙΑΣ
• Ναυπακτία -Εύηνος (βαθμός δυσκολίας 2)
• Καστοριά Νεστόριο (βαθμός δυσκολίας 2)
• Κίσαβος Πηνειός (διάφοροι βαθμοί δυσκολίας από 1-3)
• Ζαγοροχώρια -Βοϊδομάτης (βαθμός δυσκολίας 1-2)
• Αγγίτης (βαθμός δυσκολίας 2)
• Πελοπόννησος -Λούσιος & Αλφειός (βαθμός δυσκολίας 2-3)
• Μετέωρα -Ασπροπόταμος (βαθμός δυσκολίας 3),
• Αλιάκμονας (διάφοροι βαθμοί δυσκολίας από 1-5)
• Ευρυτανία Αχελώος (βαθμός δυσκολίας 1),
• Ταυρωπός (βαθμός δυσκολίας 2),
• Τρικεριώτης (βαθμός δυσκολίας 3)
• Τζουμέρκα Καλαρύτικος, (βαθμός δυσκολίας 4)
• Άραχθος (διάφοροι βαθμοί δυσκολίας από 1-4)
• Γρεβενά -Βενέτικος (διάφοροι βαθμοί δυσκολίας από 1-5)
• Μυλεοπόταμος (βαθμός δυσκολίας 4)

Posted in: Θεματάρες